اگر تصور میکنید که پاستلها چندسالی است که وارد بازار شدهاند و توجه هنرمندان را به سمت خود جلب کردهاند باید بگوییم که سخت در اشتباهید! پاستل نقاشی از زمان رنسانس تا کنون ابزاری بینظیر برای خلق آثاری حرفهای بوده است؛ به طوری که حتی نقاش بزرگی همچون داوینچی نیز به محض رونمایی از این محصول با اشتیاق به سمت آن روی آورد و برای خلق تابلوهای خود گچ را کنار گذاشته و از تنوع بینظیر پاستلها استفاده کرد.
به همین دلیل پاستل گچی را میتوان یک ابزار پرکاربرد و با اصالت دانست که در تمام این سالها بر محبوبیت آن افزوده شده و قدم به قدم پیشرفت کرده است؛ به طوری که امروزه از کودکان گرفته تا نقاشان حرفهای همهگی به دنبال خلق اثری با تکنیک پاستل گچی هستند. اگر شما نیز جز این افراد هستید و این وسایل را گزینهی خوبی برای نقاشی میدانید تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا از تکنیکهای مختلف نقاشی با پاستل گرفته تا نکات موجود در آن را بیان نماییم.
چطور با پاستل گچی کار کنیم
اگر تصمیم گرفتهاید که با پاستل گچی کار کنید اما هنوز نمیدانید چطور اینکار را انجام دهید بهتر است برخی مراحل را به ترتیب انجام داده تا کار با این وسایل برای شما راحتتر شود. در ابتدا بهتر است به سراغ خرید پاستل بروید. توجه داشته باشید که برندهای بسیار زیادی در تولید این محصولات سهیم هستند اما شما بهتر است به سراغ بهترین برندهای موجود رفته و در بین پاستل رامبراند، فابرکاستل، استدلر و… یک مورد را انتخاب نمایید. سپس باید طرح اولیه مدنظر خود را ایده پردازی کنید و یا از سایر نقاشیها الهام بگیرید و اتود اولیه را برروی بستر خود پیاده سازی نمایید.
در مرحله آخر نیز باید از بین تکنیکهایی که در ادامه به بیان آنها میپردازیم یک یا چند مورد را انتخاب کرده و بر همان اساس طرح ذهنیتان را که اتود اولیه آن را کشیدید کامل کرده و جلوههای مدنظرتان را در آن پیاده سازی نمایید. این تکنیکها شامل:
- تکنیک محو کردن: از پاستلهای گچی به دلیل جنس خاصی که دارند نمیتوان به صورت لایه لایه استفاده کرد به همین دلیل بهتر است برخی قسمتهای آن را با استفاده از انگشت، محو کن و قلمو محو نمایید و سایههای لازم را ایجاد نمایید.
- تکنیک عمق دهی: با استفاده از خراشیدن قسمتی از رنگ برروی سطح مقوا یا کاغذ میتوانید به نقاشی خود عمق لازم را ببخشید.
- تکنیک خیس کردن پاستل: همانطور که گفتیم امکان استفاده از چند لایه رنگ پاستل وجود ندارد اما شما میتوانید پاستل خود را خیس کرده و با استفاده از قلمو آن را به سطح کاغذ بمالید. اینچنین میتوانید بسیاری از تکنیکهای آبرنگ را اجرا کرده و بافت زیبایی را ایجاد نمایید.
لوازم شروع کار با پاستل گچی
طبیعتاً اولین لوازمی که نیاز دارید، پاستل گچی است. برای شروع کار با این ابزار پیشنهاد میشود از پاستلهایی نرم استفاده کنید که کار با آنها آسان و لذت بخش است. شما میتوانید با جستجو در فضای مجازی نسبت به قیمت پاستل گچی اطلاع کسب کنید. برند تولید کننده پاستل بسیار مهم است؛ بنابراین سعی کنید از برندها معتبر خرید کنید مانند خرید پاستل رامبراند. یکی از لوازم مورد نیاز، کاغذ است که پیشنهاد میشود از کاغذ سیاه مناسب پاستل استفاده کنید؛ زیرا رنگها میتوانند بر روی آن خودنمایی کنند. اگر پیداکردن این کاغذ برایتان سخت یا هزینهبر بود میتوانید از کارتنهای سیاه رنگ هم استفاده کنید. انواع دیگر مقواها نیز وجود دارند که میتوان هر یک را امتحان کرد و در نهایت بنا بر سلیقه خود، یکی را برگزید.
وسیله دیگری که در کار با پاستل گچی به آن نیاز پیدا خواهید کرد، محو کن است. این ابزار میتواند رنگهای اطراف کار را محو کنند و جلوه مورد نظر را به نقاشی ببخشند. شما در جریان کار با پاستل گچی به پاک کن نیز نیاز پیدا خواهید کرد. اگر در قسمتهای کوچکی از کار دچار اشتباه شدید و به پاک کردن لکه نیاز پیدا کردید، میتوانید از پاک کن استفاده کنید. شما برای تراشیدن نوک پاستل گچی به یک کاتر و برای تیز کردن بخشهای مورد نظر پاستل، به ورق سمباده نیاز خواهید داشت.
نحوه استفاده از پاستل گچی
پاستل گچی به دلیل نرم و خوش دست بودن، به راحتی قابل استفاده است. اگر تا کنون تجربه کار با پاستل گچی را نداشتهاید، میتوانید طبق گامهایی که در ادامه گفته میشود پیش بروید و اثر منحصر به فرد خود را خلق کنید.
- لوازم را آماده کنید: سطحی که قرار است نقاشی ما بر روی آن اجرا شود بسیار مهم است. بهتر است بوم و کاغذی استاندارد و متناسب با سبک نقاشی خود انتخاب کنید. برای اجرای نقاشی خود به پاک کن خمیری و دستمال کاغذی نیز نیاز خواهید داشت.
- برای شروع، اجسام بیجان را برای نقاشی انتخاب کنید: انتخاب اجسام بیجان برای شروع نقاشی مناسبتر است، زیرا راحتتر میتوان نور و سایه را اجرا کرد و طراحی خطوط، اشکال و… سادهتر است. بدین صورت یادگیری نحوه کار با رنگها، فرم و بافت برای شما سریعتر اتفاق میافتد. سعی کنید نگاه خود را به نگاه یک هنرمند تغییر دهید.
- خطوط را رسم کنید: برای رسم خطوط از پاستلهایی با رنگ ملایم مانند آبی یا بنفش استفاده کنید. اگر به جای آن از رنگهای تیره استفاده شود، نمیتوان رنگهای دیگر را بر روی آنها استفاده و به راحتی با آنها ترکیب کرد. برای رسم انعکاس تصاویر و ناهمواریها میتوانید با لبه گچ خطوط مربوطه را رسم کنید. با به پایان رساندن هر لایه از نقاشی، فیکساتور را به آن اسپری کنید و پس از خشک شدن آن، لایه بعدی را اجرا کنید.
- سایهها را رسم کنید: برای طراحی سایهها از رنگهای تیره استفاده کنید؛ اما نه رنگهای مشکی و قهوهای. برای مثال میتوانید از بنفش یا آبی تیره استفاده کنید. برای یک دست کردن رنگها و سایه انداختن، یک دستمال نرم را به کار بگیرید.
- به نقاشی خود جنبه سه بعدی بدهید: از پاستل گچی سفید استفاده کنید تا بتوانید جزئیات سه بعدی و هایلایتها را به قسمتهای مورد نیاز اضافه کنید. البته در این مورد از زیادهروی پرهیز کنید.
- ناهماهنگیهای رنگها را از بین ببرید: پس از پایان کار، نگاهی دقیق به نقاشی خود بیندازید و ناهماهنگیهایی که میان رنگها وجود دارد را شناسایی کنید. سپس رنگهایی که با دقت انتخاب کردهاید را به نقاشی اضافه کنید. برای بالا بردن وضوح تصاویر و ایجاد سایه میتوانید از پاستل گچی مشکی استفاده کنید. توجه داشته باشید که رنگ مشکی قابل حذف نیست؛ بنابراین آن را در مرحله آخر نقاشی خود به کار بگیرید. در نهایت کار خود را با یک اسپری فیکس کننده به پایان برسانید تا اثر شما آلوده نشده و گچها از بوم جدا نشوند.
10 تکنیک مهم در نقاشی با پاستل گچی
با کار با پاستل گچی میتوان طرحهای مختلفی ایجاد کرد و تصاویر گوناگونی خلق کرد. تکنیکهای مختلفی برای کار با این ابزار هنری وجود دارد. شما میتوانید هر تکنیک را امتحان کنید و از خلق آثار هنری گوناگون لذت ببرید.
تراشه پاستل
برای اجرای این تکنیک شما میتوانید پاستلهای گچی را با چاقو به آرامی بتراشید. سپس تراشهها را بر روی قسمتهای مورد نظر قرار دهید و با انگشتان خود، کاغذ را به رنگها آغشته کنید. در این تکنیک شما میتوانید تراشههای پاستلهای مختلف را با یکدیگر مخلوط کنید و رنگهای جدیدتری خلق کنید.
مرطوب کردن پاستل
اگر میخواهید نقاشی شما به نقاشی با آبرنگ شبیهتر شود، میتوانید از این تکنیک استفاده کنید. برای این کار میتوانید یک دستمال کاغذی را مرطوب کنید و روی پاستل گچی یکشید. بدین صورت پاستل مرطوب و نرم میشود و میتواند برای اجرای جلوههای هوا مناسب باشد.
خطوط جهتدار
این تکنیک برای طراحی بافت، چمن و شعله آتش مناسب است. برای اجرای آن باید خطوط جهتدار با استفاده از لبههای پاستل بکشید. این خطوط باید اندازهها، ضخامت و طول متفاوتی داشته باشند و طوری طراحی شوند که بینظم و تصادفی بودن آنها مشهود باشد.
لبه صاف
در این تکنیک از لبه صاف کنار پاستل استفاده میکنیم تا بتوانیم خطوط نقطه چین، خطوط شکسته و… با ضخامت گوناگون رسم کنیم. برای این کار باید پاستل را صاف نگه دارید تا لبه صاف آن بر روی کاغذ قرار بگیرد و خطوطی عمودی رسم کنید. خطوط رسم شده میتواند به خانهها، درختها، جادهها و مناظری که در دوردست قرار دارند بافتی زیبا ببخشد و اثر شما را گیراتر سازد.
پر کردن
تکنیک پر کردن شبیه به تکنیک خطوط جهتدار است. البته در این تکنیک خطوط نظم بیشتری دارند و برای پر کردن یک فضا در نقاشی کاربرد دارد. معمولاً خطوط در یک جهت خاص رسم میشوند و کاربرد آن بیشتر در رسم خز و شاخ و برگ درخت است.
ضربه به پهلو
با استفاده از این تکنیک شما قادر خواهید بود در مدت زمان کمتری سطح بزرگتری از بوم خود را رنگ کنید. در این سبک باید از پاستل گچی مانند یک مداد رنگی بهره ببرید و آن را محکم در دستان خود بگیرید. استفاده از پاستل روغنی در این سبک نیز مناسب است.
نقطه گذاری
برای افزودن وزن و عمق به نقاشی خود میتوانید از این تکنیک استفاده کنید. با استفاده از پاستل نقطههایی با اندازه و تعداد مختلف بر روی کاغذ قرار دهید. لبههای نازک کنار پاستل برای این کار مناسبتر هستند. اگر میخواهید به نقاشی خود سایه اضافه کنید، میتوانید از این سبک هم بهره ببرید.
طراحی لایهای
برای نشان دادن عمق و بافت در نقاشی، این تکنیک کارساز است. برای این کار رنگ پاستل روشن را پایه کار خود بگذارید و سطح را رنگ کنید. سپس بر روی آن خطوطی نازک با استفاده از نوک پاستل رسم کنید. رنگهایی که بر روی هم استفاده میکنید را با دقت انتخاب کنید تا باعث زشتی و آلودگی کار نشود.
ترکیب ابزارهای هنری
در این تکنیک میتوانید از چند ابزار هنری مانند پاستل روغنی، ماژیک، آبرنگ و… در کنار هم استفاده کنید. البته پیش از کار با پاستل گچی، از خشک شدن سطح کار مطمئن شوید تا باعث آلودگی و زشتی نقاشیتان نشود.
شروع از پس زمینه
این تکنیک برای زمانی است که شما از کاغذ تیره استفاده میکنید. بدین صورت باید پاستلهای رنگ روشن خود را در اولویت قرار دهید و اول با استفاده از آنها سایهها را طراحی کنید. سپس میتوانید رنگهای دیگر را به نقاشی خود اضافه کنید.
با پاستل گچی چه نقاشی هایی میتوان کشید؟
تصور غلط دیگری که در خصوص پاستلهای گچی وجود دارد این است که تصور میشود نمیتوان با استفاده از آنها سوژههای زیادی را برای نقاشی برگزید؛ اما اینطور نیست! شما میتوانید هر سوژهای که دلتان میخواهد را بکشید و از اجرای ایدههای جدید و متنوع با استفاده از آن لذت ببرید. در ادامه به چند مورد از نقاشیهایی که میتوانید با استفاده از پاستل بکشید اشاره میکنیم تا ذهن شما در این خصوص روشنتر شود. این موارد عبارتند از:
- طبیعت: منظرههای طبیعی مانند کوه، جنگل، دریا، ساحل و … را میتوان با استفاده از تکنیکهای مختلف، بسیار طبیعی طراحی کرد.
- حیوانات: حیوانات خانگی، حیوانات وحشی، پرندگان و … سوژه جذابی برای کار با پاستل هستند.
جمع بندی
ما در این مقاله به بحث و بررسی پاستل گچی و نحوه استفاده از آن پرداختیم. همانطور که دانستید پاستل گچی از ابزارهای هنری محبوب و پرکاربرد است که با استفاده از آن میتوان آثار زیبایی خلق کرد. برای شروع کار با این ابزار، باید بدانید که چه لوازمی میبایست تهیه شود و مورد استفاده قرار گیرد. ما در بخشی از مقاله حاضر به این موضوع پرداختیم و تمام ابزار لازم برای این کار را بیان کردیم. در ادامه ما به توضیح نحوه استفاده از این پاستل در چند گام پرداختیم. سپس 10 تکنیکی که میتوان آنها را با پاستل گچی اجرا کرد را معرفی کردیم.